Druk offsetowy
Druk offsetowy jest najbardziej zaawansowaną metodą druku płaskiego. Druk offsetowy dzielimy na klasyczny wodny i bezwodny. Różnica polega na obecności lub braku wody podczas druku.
Historia druku offsetowego
Offset został wynaleziony w początku 20. wieku, jako odpowiedź na zwiększone zapotrzebowanie na szybki druk. Litograficzną metodą, stosowaną wcześniej, nie udało się wyprodukować wystarczającą ilość egzemplarzy, poszukiwano więc usprawnienia. Pierwsze wzmianki o druku offsetowym pojawiają się pod koniec 19 wieku, na początku 20. wieku pojawiają się pierwsze rotacyjne maszyny offsetowe.
W Europie, konkretnie w Niemczech, pierwszą maszynę offsetową zbudował Niemiec i amerykański obywatel Kaspar Hermann, który również opatentował zasadę dla rotacyjnej maszyny offsetowej.
Od tego czasu, zasada offsetu nie uległa większym zmianom i obecnie jest najczęściej stosowaną metodą druku.
Jak działa druk offsetowy?
Offset jest metodą pośredniego druku płaskiego. Wzór nie jest przenoszony bezpośrednio na podłoże drukowe z płyty drukowej opinającej cylinder, ale za pośrednictwem innego materiału. Rolę tę pełni stalowy cylinder pośredni obciągnięty gumową powłoką.
Współczesne offsetowe maszyny drukarskie produkowane są wyłącznie jako rotacyjnie, jej podstawą konstrukcji są walce. Cylinder formowy niosący płytę drukową, cylinder pośredni, wałki farbowe i wodne (nawilżające) oraz cylinder dociskowy. Podstawowa zasada przekazywania wzoru jest nieskomplikowana. Wokół cylindra formowego umieszczone są wałki z farbą i walec nawilżający. Cylinder formowy jest podczas obrotu najpierw nawilżony a następnie nanoszona jest na niego farba. Następnie obraz drukowy (wzór) nie jest bezpośrednio umieszczany na materiale zadrukowywanym (podłożu drukowym), jak to było w technice litografii. Do jego przenoszenia jest używany cylinder pośredni, wzór je odwzorowany na jego gumowej powierzchni a dopiero potem przenoszony na zadrukowywane podłoże. U offsetu bezwodnego zasada jest identyczna z tym wyjątkiem, że nie zachodzi nawilżanie i walce nawilżające nie są potrzebne. Zastosowanie natomiast ma tutaj termoregulacja cylindra. Przy wyższej temperaturze farby są bardziej lepkie tak są w stanie przylegnąć również na niedrukowane powierzchnie, które tym się zabrudzają. Przy niskiej temperaturze farby maja z kolei problem z przyleganiem do materiału.
Klasyczny (wodny) offset
Powierzchnie drukujące są hydrofobowe (odpychają wodę), niedrukujące powierzchnie na odwrót hydrofilowe (przyciągają wodę). Używane farby olejne są hydrofobową cieczą, podczas nanoszenia na formę drukową nie przylgnie ona do niedrukowanych powierzchni.
Bezwodny (suchy) offset
Suchy offset działa bez obecności wody. Fizyko-chemiczne rozdzielenie na płycie (formie) musi polegać na innych zasadach. Cała forma drukowa jest pokryta dwiema warstwami o odmiennych właściwościach. Dolna warstwa polimerowa a górna silikonowa. Polimerowa warstwa tworzy miejsca pod zadruk, farba do niej dolega. Warstwa zewnętrzna silikonu określa miejsca niezadrukowywane, farba do niej nie przylega. Miejsca przenoszenia zadruku tworzy się za pomocą lasera, usuwając górną silikonową warstwę płyty. Odkryta zostaje w ten sposób powierzchnia polimerowa tworząca miejsca zadruku.
Niewygodną cechą suchego offsetu jest tzw. odłupywanie farby. Przy drukowaniu dochodzi do powstania cząstek pyłu, które powstają pomiędzy miejscami drukującymi a niedrukującymi.
Efektem są małe białe plamy w wydrukowanym wzorze. Problem ten pojawia się po kilkuset wydrukowanych sztukach, dlatego też metoda ta nadaje się do niskonakładowych zamówień. Rozwiązaniem tego problemu jest mycie cylindrów po określonym czasie.
U offsetu wodnego problemy powoduje używana woda. Ciężko jest utrzymywać balans kolorów a pewna część wody, która styka się z papierem może powodować jego nasączenie.
Zastosowanie druku offsetowego
Metoda ta ma zastosowanie głównie do wydruku gazet, książek, czasopism, prospektów i ulotek a także map. Materiałem drukowanym jest najczęściej papier.
Zadruk offsetowy nie posiada szerokiej gammy materiałów do zadruku, ale dzięki dobrej jakości druku, wysokiej prędkości i relatywnie niskim kosztom przygotowania przedrukowego udział offsetu na rynku drukarskim wynosi ok. 60%.